عضویت    ورود
ورود به سایت
:جستجو

فصل 1- سرزمین و آب و هوا

نویسنده: kamangari ارسال شده : 16 آذر 1394

 

اطلاعات آماري اين فصل شامل ” مشخصات طبيعي و تقسيمات كشوري“ ، ” آب و هوا “ و” محيط زيست “ مي‌باشد.

 

مشخصات جغرافيايي استان گلستان: استان گلستان با مساحت 31/20438 كيلومتر مربع، 3/1 درصد مساحت كل كشور را­ تشكيل مي‌دهد. اين استان بين 36  درجه و30 دقيقه و 2 ثانیه تا 38 درجه و 7 دقيقه و 6 ثانیه عرض شمالي و 53 درجه و 51 دقيقه تا 56 درجه و 21 دقيقه و 4 ثانیه طول شرقي از نصف‌النهار گرينويچ و در بخش شمالي كشور واقع شده است. از شمال به كشور تركمنستان، از جنوب به استان سمنان، از شرق به استان خراسان شمالی و از غرب به درياي خزر و استان مازندران محدود مي‌شود.

استان گلستان از نظر تقسيمات كشوري: براساس آخرين تقسيمات كشوري در سال 1390 اين استان شامل 14 شهرستان، 26 شهر، 27 بخش و 60 دهستان مي‌باشد.

عوامل اصلي تشكيل‌دهنده‌ی اقليم استان: عوامل اصلي تشكيل‌دهنده‌ی اقليم استان را مي‌توان به عوامل محلي (عرض­ جغرافيايي، ناهمواري، منابع آب و…) و عوامل بيروني (فرابار سيبري، كم­فشار مديترانه، بادهاي موسمي و…) تقسيم كرد.

1- عرض جغرافيايي

استان گلستان در محدوده‌ی منطقه‌ی معتدله‌ شمالي قرار گرفته كه اين عامل نقش مؤثري را در اقليم استان بر عهده دارد.

2- ناهمواري‌ها

قسمت جنوب و شرق استان را كوهستان تشكيل مي‌دهد. اين كوه‌ها به طور مـوازي و جهت آنها تقريبـاً شرقي– غربـي بوده و دنبـاله سلسله جبال البرز مي‌باشـد. اين كوه‌ها از منطقه‌ی هزارجريب (استان مازندران) شروع شده و به صورت نواري هلالي­شكل امتداد پيدا كرده و در شرق و شمال شرقي به كوه‌هاي آلاداغ، بينالود و هزارمسجد در استان خراسان شمالی مي‌پيوندد.

كوه شاهوار با ارتفاع 3945 متر بلندترين و نقاط ساحلي با ارتفاع 26- متر پست‌ترين نقاط استان مي‌باشد.

3- منابع آب

الف) آب‌هاي سطحي 

1- رودها: استان گلستان با توجه به وضعيت خاص اقليمي داراي چند رودخانه‌ی پرآب است كه اين رودخانه‌ها عبارتند از: 

- رودخانه‌ی قره‌سو: از ارتفاعات كوه قلعه‌ماران سرچشمه مي‌گيرد و بعد از گذشتن از چندين دهستان بين شهرستان‌هاي تركمن و بندرگز به خليج گرگان مي‌ريزد. طول رودخانه 160 كيلومتر و در جنوب استان با جهت شرقي- غربي جريان دارد. عمده‌ترين شاخه‌هاي آن شامل گرمابدشت، شصت­كلا، فسن­رود، النگدره، توشن و زيارت مي‌باشد.

- گرگانرود: جهت اين رودخانه از سرچشمه تا جنوب شهر آق‌قلا، تقريباً شمالي ـ جنوبي بوده و سپس شرقي ـ غربي مي‌گردد. گرگانـرود در تمـامـي دشـت گـرگان جريان داشته و آن را به دو قسمت تقسيم مي‌كند. مساحت

حوضه‌ی آبريز آن 10250 كيلومتر مربع مي‌باشد و جهت بستر اصلي آن از شمال ‌شرقي به جنوب ­غربي بوده و از ارتفاعات جنگل گلستان كوه‌هاي گليـداغ و آلاداغ سـرچشمه مي‌گـيرد و طــول آن350 كيلومتر است. مهمترين شاخه‌هاي آن دوغ، زاو، اوغان، چهل‌چــاي، زريـن­گـل، رامـيـان، نــوده، رودبــار و محمدآبــاد مي‌باشد. متوسط آبدهي سالانه‌ی آن حدود 920 ميليون مترمكعب مي‌باشد كه حدود 420 ميليون مترمكعب آن به­ مصرف ­كشاورزي مي‌رسد.

- رودخانه‌ی اترك: از كوه‌هاي استان خراسان ­شمالی (ارتفاعات جنوب ­شرقي ­شهرستان ­­قوچان) سرچشمه ­گرفته، طول آن 545 كيلومتر بوده و در قسمت شمالي استان با جهت شرقي– غربي جريان دارد. مهمترين شاخه‌هاي آن شامل سومبار، آجي‌سو، آق‌سو، خرتوت و… مي‌باشد. متوسط حجم ­آبدهي سالانه‌ی آن در محل ايستگاه چات 534 ميليون مترمكعب ثبت شده است.   

- رودخانه‌هاي حوضه­ ی خليج­ گرگان: اين رودخانه‌ها به صورت شاخه‌هاي ­مستقل از دامنه‌هاي شمالي ارتفاعات جنوبي شهرستان‌هاي بندرگز و كردكوي سرچشمه گرفته و در قسمت جنوب ­غربي استان با جهت جنوبي– شمالي جريان دارد. مهمترين شاخه‌هاي آن كاركنده، باغو، گز، جفاكنده، زواردشت، بالاجاده، چقر، نوچمن نام دارد كه به رودخانه‌ی قره‌سو مي‌ريزند.

2- سدها

 سد گرگان: در60 كيلومتري شمال­ شرقي گرگان قرار داشته و گنجايش مخزن كل آن 100 ميليون مترمكعب آب است.

 سد كوثر: در 13 كيلومتري جنوب ­شرقي گرگان در روستاي نومل واقع شده و گنجايش  مخزن سد آن 5/7 ميليون مترمكعب آب است.

 3- درياي خزر

درياي خزر با وسعتي حدود 438000 كيلومترمربع، بزرگترين درياچه‌ی جهان به شمار مي‌رود. اين درياچه بين كشورهاي ايران، روسيه، تركمنستان، قزاقستان و آذربايجان واقع ­شده است. سواحل جنوبي آن از خليج حسينقلي تا آستارا مربوط به خط ساحلي ايران است. کهن‌ترين نام اين درياچه« هيركاني» است. پس از آن از نام‌هاي« آبسكون»، « طبرستان»،« قزوين»،« ديلم»،« مازندران»،« گرگان»، « گيلان» و« خزر» براي اين درياچه استفاده شده است. در نقشه‌ها و كتب خـارجي نيز اين دريـاچه به درياي« كاسپيـن» معـروف است.

عمق اين دريا از شمال به طرف جنوب افزايش يافته، به طوري كه عمق متوسط نواحي شمالي آن از 6 متر تجاوز ننموده، در صورتي كه در جنوب و جنوب­ غربي حداكثر به 1000 متر مي‌رسد.

كناره‌هاي اين دريا عموماً شن‌زار و پست و صاف مي‌باشد. « خليج گرگان » در جنوب­ شرقي و تالاب­ انزلي در جنوب ­غربي، دو بريدگي مهم آن محسوب مي‌گردد.

- مشخصات كلي درياي خزر: درياي­ خزر داراي 1502 كيلومتر طول، 554 كيلومتر پهنا و 438000 كيلومترمربع مساحت بوده و حجم آب آن 79319 كيلومترمربع برآورد مي‌گردد. طول محيط كرانه‌ی آن 6379 كيلومتر است كه 991 كيلومتر آن در ايران و 5388 كيلومتر ديگر آن در كشورهاي روسيه، تركمنستان، قزاقستان و آذربايجان واقع­ شده است. وسعت حوضه­ی آبريز آن 3733000 كيلومترمربع است كه گستردگي آن در ايران 256000 كيلومترمربع مي‌باشد. مساحت تالاب انزلي 200 كيلومترمربع و مساحت خليج گرگان 400 كيلومترمربع مي‌باشد.

ب ) آب‌هاي زيرزميني

ظرفيت منابع آب‌هاي زيرزميني استان حدود 1350 ميليون مترمكعب برآورد شده است كه 860 ميليون مترمكعب (7/63 درصد) از ظرفيت­ آن بهره‌برداري ­مي‌شود.

4- فرابار سيبري: اين سيستم در دوره‌ی سرد سال فعال مي‌باشد. ورود چنين سيستمي سبب كاهش دما، سرماي شديد و پديده‌ی يخبندان در استان مي‌گردد. چنانچه سيستم مزبور قوي باشد به همان نسبت دماي هوا كاهش مي‌يابد.

5- سيستم كــم­ فشـار مديترانـه: ايـن سيسـتم به همـراه توده‌هاي ناشي از مركـز كـم­فشار باران‌زا بـيش از نيمـي از ريـزش‌هاي جوي استان را باعث مي‌شود. دوره‌ی فعاليت آن فصول سرد سال بوده و در نقاط پست و ارتفاعات به ترتيب به صورت باران و برف ظهور مي‌نمايد.

 

جنگل‌ها و مراتع

 1- جنگل‌ها: تمام قسمت جنوبي و جنوب­ شرقي و قسمتي از شرق ­گرگان را جنگل فرا گرفته است. وسعت اين جنگل‌ها بیش از 451 هزار هكتار برآورد شده و محدوده‌ی آن از گلوگاه در غرب تا گليداغ در شرق گسترش دارد. گونه‌هاي بسيار باارزشي چون بلند­مازو، راش، ممرز، توسكا، ملچ، افرا، آزاد، آلبالوي­ جنگلي، انار، خرمندي، نمدار، بزبوك، سرخدار، زربين، آلوترش، زرشك، انجير، گلابي، گيلاس، توت­ جنگلي و… در اين جنگل‌ها وجود دارد كه از نظر زيست محيطي و اقتصادي حايز اهميت فراوان مي‌باشد.

2- مراتع: مراتع استان نيز بالغ بر 862825 هكتار در 4 حوضه‌ی آبخيز عمده به شرح زير واقع شده است:

حوضه‌ی آبخيز اترك: شامل مراتع بخش مراوه‌تپه و داشلي‌برون و مراتع بخش آق‌قلا و­ گميشان مي‌باشد.

حوضه‌ی آبخيز گرگان: شامل بخش‌هايي از كلاله، گاليكش و آق‌قلا مي‌باشد.

حوضه‌ی آبخيز قره‌سو: شامل مراتع بخش مركزي گرگان و قسمت‌هايي از بخش آق‌قلا مي‌باشد.

حوضه‌ی آبخيز نكا: شامل مراتع ييلاقي بخش مركزي گرگان، كردكوي و بندرگز مي‌باشد.

مراتع استان از نظر موقعيت جغرافيايي و آب و هوايي شامل مراتع ييلاقي و قشلاقي مي‌باشد كه جهت تعليف احشام دامداران مورداستفاده قرار مي‌گيرد.

 

- آب و هوا

تنوع اقليمي استان گلستان به دليل شرايط جغرافيايي و طبيعي قابل توجه مي‌باشد، به طوري كه نواحي جنوبي از آب و هواي كوهستاني، نواحي مركزي و غربي از آب و هواي معتـدل مديترانه‌اي و نواحي شمالي از آب و هواي نيمه­ خشك و خشك برخوردار است. هر چه از سمت دريا به شرق و از جنوب به شمال پيش مي‌رويم از رطوبت هوا كاسته و بر خشكي آن افزوده مي‌شود.

 

تعاريف و مفاهيم به­ كار رفته در اين فصل به شرح زير است:

شهرستان: واحدي از تقسيمات كشوري است با محدوده‌ی جغرافيايي معين كه از به هم پيوستن چند بخش همجوار كه از نظر عوامل طبيعي، اجتماعي، اقتصادي، سياسي و فرهنگي واحد متناسب و همگني را به وجود آورده‌اند، تشكيل شده است.

بخش: واحدي است از تقسيمات كشوري كه داراي محدوده‌ی جغرافيايي معين بوده و از به هم پيوستن چند دهستان همجوار مشتمل بر چندين مزرعه، مكان، روستا و احياناً شهر كه در آن عوامل طبيعي و اوضاع اجتماعي، فرهنگي، اقتصادي و سياسي، واحد همگني را به وجود مي‌آورد.

شهر: محلي است با محدوده‌ی قانوني كه در محدوده‌ی جغرافياي بخش واقع شده و از نظر بافت ساختماني، اشتغال و ساير عوامل داراي سيمايي با ويژگي‌هاي شهر مي‌باشد.

 

دهستان: كوچكترين واحد تقسيمات كشوري است كه داراي محدوده‌ی جغرافيايي معين بوده و از به هم پيوستن چند روستا، مكان، مزرعه همجوار تشكيل مي‌شود و از لحاظ محيط طبيعي، فرهنگي، اقتصادي و اجتماعي همگن بوده و امكان خدمات‌رساني و برنامه‌ريزي در سيستم، شبكه‌ی واحدي را فراهم مي‌نمايد.

ايستگاه‌هاي سينوپتيك (ايستگاه‌هاي دیده‌بانی همزمان سطح زمین): ايستگاه‌هايي است كه در آن، عوامل مختلف جوي از قبيل درجه­ی ‌­­حرارت خشك و تر، مقدار و نوع ابر، مقدار بارندگي، نوع پديده‌ی جوي، سمت و سرعت باد، مقدار تبخير، فشار، ساعـات آفتابي، نحـوه‌ی تغييرات فشـار، ميـزان تـشعشـع خورشيد و غيره براساس دستورالعمل‌هاي مشخص و در رأس ساعت معين (به طور همزمان ­در سراسر جهان)، اندازه‌گيري و پس از ثبت در يك دفتر مخصوص، توسط دستگاه‌هاي مخابراتي از قبيل SSB، تلفن و تلكس، به مراكز هواشناسي در سراسر جهان مخابره مي‌شود.

حداقل مطلق: عبارت است از پايين‌ترين درجه‌ی حرارت در يك دوره‌ی مشخص­ از زمان (24ساعت، يك ماه، يك سال يا چند سال).

حداكثر مطلق: عبارت است از بالاترين درجه‌ی حرارت در يك دوره‌ی مشخص از زمان (24 ساعت، يك ماه، يك سال يا چند سال).

رطوبت نسبي: مقدار هواي ­تر موجود در يك واحد حجم از هواي معمولي است.

ذخایر جنگلی: به مناطقی که دارای گونـه یا گونـه‌های درحال انقراض، نادر، آسیب‌پذیر، مورد تهدید و یا گونه‌های بومی با ویژگی‌های ­خاص، اطلاق می‌شود و رویشگاه گونه‌های آن نیاز به حفاظت و حمایت دارد.

پارک جنگلی طبیعی: به مناطقی از جنگل گفته می‌شود که به خاطر موقعیت مناسب و جذابیت‌ها و ویژگی‌های طبیعی تحت مدیریت تفریحی، حفاظتی و حمایتی درمی‌آید.

فضای سبز: به مجموعه پوشش­گیاهی که به طور طبیعی موجود بوده و یا توسط بشر جهت برآورد نیازهای روزمره بوجود می‌آید.

جنگل: به عرصه‌ای پوشیده از رستنی‌های خودرو، درختی و درختچه‌ای با تاج پوشش حداقل 5 درصد در مساحتی معادل حداقل 5/0 هکتار اطلاق می‌شود.

 

 

 

فصل 1-سرزمین و آب و هوا

جدول 01- طول و عرض جغرافيايي شهرستان‌ها (سال 1393).

جدول 02- تعداد شهرستان، بخش، شهر و دهستان براساس تقسيمات كشوري در پايان سال.

جدول 03- مشخصات عمومي شهرستان‌ها براساس تقسيمات كشوري در پايان سال (سال پيش فرض).(1)

جدول 05- مساحت (هكتار) جنگل ها، مراتع و بيابان تا پايان سال (سال پيش فرض).

جدول 07 (1)- درجه حرارت در ايستگاه‌هاي ايستگاه‌هاي همديدي هواشناسي در سال (سال پيش فرض) - (سلسيوس).

جدول 07 (2) - اطلاعات هواشناسي ايستگاه‌هاي همديدي در سال (سال پيش فرض - براي 4 ستون اطلاعات).

جدول 08- جمع بارندگي سالانه شهرهاي داراي ايستگاه هاي همديدي از بدو تاسيس تا پايان سال (سال پيش فرض) - (ميليمتر).

جدول 09- دماي سالانه شهرهاي داراي ايستگاه همديدي از بدو تاسيس تا پايان سال (سال پيش فرض) - (سلسيوس).

جدول 10- پارامترهاي فيزيكي و شيميايي اندازه گيري شده در رودخانه هاي (قره سو/ گرگان) در سال.

جدول 11- مساحت پارك‌هاي جنگلي طبيعي، فضاهاي سبز و ذخيره‌گاه‌هاي جنگلي در پايان سال (سال پيش فرض) (هكتار).

 

 

 

 

 

 



ارسال نظر

نام:
ایمیل:
پررنگ کج خط دار خط دار در وسط | سمت چپ وسط سمت راست | قرار دادن شکلک قراردادن لینکقرار دادن لینک حفاظت شده انتخاب رنگ | پنهان کردن متن قراردادن نقل قول تبدیل نوشته ها به زبان روسی قراردادن Spoiler

ورود کاربران (رابطین آماری)
نرم افزارهای مورد نیاز

رمز: soft98.ir
پیوندها


آمار سایت
آمار بازدید
بازدید امروز: 481
بازدید دیروز: 836
بازدید ماه:16505
بازدید سال:16505
بازدید کل:25987717
معرفی سیمابر